Na teritoriji Srbije nalaze se brojne prelepe pećine. Neistraženo je više od hiljadu a za turističke posete uređeno je do sada jedva desetak.
Pravi dragulj među pećinama, Potpećka pećina spada u najvredniji speleološki objekat u zapadnoj Srbiji. Ubraja se u pećine izvorskog tipa. Zaštićena je kao spomenik prirode.
Jedna je od desetak pećina u Srbiji koje su uređene za turističko razgledanje. Za posetioce je otvorena od aprila do kraja septembra. Radno vreme je od 11 do 19 h. Cena ulaza za odrasle je 200 a za decu 150 dinara.
Prvi podaci o ovoj pećini potiču iz pera Jovana Žujovića, pionira srpske geologije,koji je davne 1893. godine o ovoj pećini zapisao da je ulaz u pećinu „veličanstveniji no ulaz u ma koju srpsku pećinu“. Do dana današnjeg pećina nije istražena cela.
Pećina ima dva ulaza, gornji namenjen turistima i donji namenjen avanturistima,
naučnicima i speleolozima.
Za turiste je istražen, osvetljen i uređen gornji deo pećine dužine oko 555 metara do koga se stiže kružnom stazom. U pećini se nalaze dva arheološka lokaliteta. Prvi lokalitet je na samom ulazu u pećinsku dvoranu, a drugi se nalazi duboko u unutrašnjosti pećine.
Pećina je jedinstvena po monumentalnom ulazu u obliku potkovice širine 50 metara, jednim od najvećih ulaznih otvora u pećinu na Balkanu.
Do ulaza u pećinu koji se nalazi na litici visine 72 metra, uzlazno-silazno stepenište broji više od 700 strmih stepenika.
Pored izuzetno bogatog i veoma retkog nakita, pronađeni su arheološki ostaci: keramika, obrađeni jelenski rogovi i kremeno oruđe, na osnovu kojih se predpostavlja da je pećina bila čovekovo stanište još za vreme neolita. Hodnici Potpećke pećine povezuju više većih prostorija tako da se pretpostavlja da je pećina korišćena i u praistorisko doba.
Potpećka pećina u svojim dvoranama i hodnicima skriva neprocenjivo blago, raskošne stalaktitske figure najneobičnijih oblika. Bogatstvo pećinskog nakita spada u red veoma retkih u kraškim pećinama. Izgleda vrlo raskošno, a oblikom asocira na palme, oktopode, nevestinski veo, ali i Don Kihota. Jedina je pećina u Srbiji sa ovakvim nakitom koji je neotporan, čak se i na običan dodir oštećuje. Neobična nakit priroda je stvarala hiljadama godina. Nastanak jedne krečnjačke skulpture veličine kubnog santimetra traje kao nekoliko ljudskih života.
Pećina je bila savršeno mesto za sklanjanje srpskog naroda u trenucima turskih progona. Mnogobrojne legende o pećini, koje ćete čuti od vodiča, kao i dvorana u kojoj su se Srbi skrivali od Turaka će vas impresionirati.
Srednja godišnja temperatura vazduha u pećini iznosi 9,5 stepeni Celzijusa. Maksimalna temperatura je u julu, a minimalna u januaru.
U pećini je izloženo 160 eksponata najboljih grnčarskih radova nastalih u obližnjem selu Zlakusa tokom 15 godina održavanja Međunarodne kolonije keramike ,,Zlakusa“.
Svi izloženi predmeti su se stopili u pećinski ambijent, pa mnogi posetioci pećine misle da su eksponati iskopine iz praistorije.
Pogled iz pećine puca na selo Potpeć i prirodu u okolini koja je nestvarna. A ispod vas žubori bistra reka Petnica koja ističe iz pećine i puni ribnjake u kojima se gaji pastrmka.
Jedan od ribnjaka i restoran u etno stilu nalaze se ispod same pećine. U restoranu možete uživati u bajkovitoj prirodi i specijalitetima narodne kuhinje i naravno sveže spremljenoj pastrmki.
Sve je više turista ne samo domaćih već i stranih koji posećuju Potpećku pećinu. Najlepša pećina zapadne Srbije nalazi se u neposrednoj blizini magistralnog puta Požega-Užice, 14 km jugoistočno od Užicа.